ΜΙΝΩΣ ΜΑΤΣΑΣ-ΣΥΝΘΕΤΗΣ

Ο ΜΙΝΩΣ ΜΑΤΣΑΣ Ο ΝΕΟΤΕΡΟΣ ΩΣ ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ ΚΑΙ Ο ΔΙΣΚΟΣ

«ΕΙΔΑ ΤΟΥ ΤΡΕΛΟΥ ΤΑ ΚΛΑΜΜΑΤΑ»

Η πορεία που η οικογένεια Μάτσα χάραξε στα μουσικά δρώμενα της χώρας μας δεν περιορίζεται στις δραστηριότητες που αρχικά ανέπτυξε ο εταιριάρχης Μίνως Μάτσας και αργότερα ο γιος του Σαμουήλ ή Μάκης. Η δραστηριότητα στο επιχειρησιακό κομμάτι της δισκογραφίας συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας από την κόρη του Μάκη, Μαργαρίτα, ενώ όσον αφορά την δημιουργία τραγουδιών από πλευράς σύνθεσης, την συνεχίζει ο αδελφός της Μίνως.

Ο Μίνως Μάτσας ο νεότερος που έχει κυρίως δραστηριοποιηθεί στον χώρο της μουσικής επένδυσης σε έργα της μικρής και μεγάλης οθόνης και σε θεατρικές παραστάσεις πρωτοεμφανίστηκε ως συνθέτης  τραγουδιών για το ευρύτερο κοινό. Το 1995 τέσσερις συνθέσεις του είχαν συμπεριληφθεί στον πολυσυλλεκτικό δίσκο του Γιώργου Νταλάρα ΚΑΛΩΣ ΤΟΥΣ που κυκλοφόρησε εκείνη την εποχή. Τρεις από αυτές– το "Ήσουν Θεός", "Στο Αμάν, στο Γιατί"  και  "Ένας Έρωτας αητός" - βασίζονται σε στίχους του Άκου Δασκαλόπουλου, ενώ η τέταρτη σύνθεση, "Η Μαντόνα η Σαλονικιά", σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

Προσωπικά, την πορεία του εν λόγω καλλιτέχνη στη σύνθεση άρχισα να την παρακολουθώ  με περισσότερο ενδιαφέρον αφ’ ότου άκουσα το τραγούδι  Για κοίτα ποιον περίμενα, σύνθεσή του σε ρυθμό ζεϊμπέκικο σε στίχους της Ελένης Φωτάκη και ερμηνευτή τον Δημήτρη Μητροπάνο. Τότε ήταν που αντιλήφθηκα ότι οι ικανότητες του συνθέτη ήταν πολύ  ανώτερες από αυτές που μας είχαν αποκαλυφτεί νωρίτερα από τις συνθέσεις του στον δίσκο του Νταλάρα.  Πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι η απόδοση από τον Μητροπάνο του τραγουδιού που προαναφέραμε, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί μια από τις πλέον συγκλονιστικές ερμηνείες του αλησμόνητου καλλιτέχνη.

Εντούτοις, μέχρι σήμερα, η ηχογράφηση του τραγουδιού  "Για κοίτα ποιον περίμενα", με τον Μητροπάνο δεν είχε εμφανιστεί σε κάποιον από τους δίσκους του . Υπήρχε ωστόσο σε ένα  CD-ένθετο σε βιβλίο που έχει γράψει για τον ερμηνευτή ο στιχουργός Οδυσσέας Ιωάννου. Όμως, στον κύκλο τραγουδιών ΕΙΔΑ ΤΟΥ ΤΡΕΛΟΥ ΤΑ ΚΛΑΜΜΑΤΑ, έναν δίσκο που περιλαμβάνει αποκλειστικά συνθέσεις του Μίνου Μάτσα σε στίχους της Ελένης Φωτάκη, βρίσκουμε μαζί με άλλα επτά και το τραγούδι "Για κοίτα ποιον περίμενα", που εδώ αποδίδεται εξίσου συγκλονιστικά από την πολλά υποσχόμενη ερμηνεύτρια Φωτεινή Βελεσιώτου.

Σε μια εποχή που ο χώρος της στιχουργικής κατακλύζεται από δυσνόητα «ποιήματα» οι δημιουργίες της Φωτάκη αποτελούν εξαίρεση. Εμπεριέχουν νόημα, λυρισμό και ευαισθησία, παρότι ορισμένες φορές διαφαίνεται σ’ αυτές και κάποια σκληρότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του μείγματος αποτελεί το στιχούργημα από το οποίο πήρε τον τίτλο της η συγκεκριμένη δουλειά. Για παράδειγμα στον στίχο που λέει  «είδα του τρελού τα κλάματα / είδα φόνους, είδα θαύματα», η λέξη «θαύματα» ενώ με την πρώτη ματιά φαίνεται πως μπορεί να μπήκε εκεί για να ριμάρει με το «κλάματα», σε μια πιο επισταμένη ανάγνωση βρίσκει κανείς το βαθύτερο νόημα που θέλει να μας μεταδώσει η στιχουργός. Άλλωστε αυτό ακριβώς συμπεραίνει κανείς παραφράζοντας όσα αναφέρει η στιχουργός στο ένθετο του δίσκου: είναι φορές που ο τρελός κλαίει γιατί διαισθάνεται ή βλέπει αυτά που οι γνωστικοί δεν μπορούν να δουν ή ν’ αντιληφθούν.

Ας ασχοληθούμε όμως τώρα και με τη Φωτεινή Βελεσιώτου, την καλλιτέχνιδα που ερμηνεύει το περιεχόμενο του δίσκου ΕΙΔΑ ΤΟΥ ΤΡΕΛΟΥ ΤΑ ΚΛΑΜΜΑΤΑ. Σε αυτή την  ερμηνεία ο ακροατής διακρίνει μια ιδιαίτερη εκφραστικότητα στη φωνή της Βελεσιώτου, κάτι που δεν ήταν διακριτό σε προηγούμενες ερμηνείες της. Για παράδειγμα, στο τραγούδι "Οι μέλισσες", σύνθεση του Γιώργου Καζαντζή σε στίχους και πάλι της Φωτάκη, δημιουργείται η αίσθηση ότι υπάρχει κάτι στη φωνή της που ενώ παραπέμπει στην Σωτηρία Μπέλλου, υστερεί σε εκφραστικότητα από εκείνη που διέθετε  η αξέχαστη ερμηνεύτρια. Εντούτοις, αυτή η εντύπωση ακυρώνεται όταν την ακούσει κανείς να ερμηνεύει τα τραγούδια στον δίσκο με τις συνθέσεις του Μίνου Μάτσα.

Οικογένεια Μ. Μάτσα

Η ΣΥΝΕΧΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΜΑΤΣΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΙΣΚΩΝ

            Ο σημαντικός ρόλος που έχει παίξει η οικογένεια Μάτσα στη διαμόρφωση του μουσικού τοπίου της χώρας μας είναι αδιαμφισβήτητος. Κι' αυτό ισχύει κυρίως για τον τομέα της δισκογραφικής παραγωγής στον οποίο τον προηγούμενο αιώνα δραστηριοποιήθηκε ο Μίνως Μάτσας, κεφαλή της οικογένειας.

            Ωστόσο, απ’ ό,τι έχει γίνει γνωστό τελευταία, αυτός ο θρυλικός εταιριάρχης,  εκτός από παραγωγός δίσκων και στιχουργός, υπήρξε και μουσικος. Ο Αβραάμ ή Μίνως Μάτσας που γεννήθηκε στην Πρέβεζα στις αρχές του 20^ου αιώνα – το 1903 – μεγάλωσε στα Γιάννενα και πέθανε στην Αθήνα  στις 25 Σεπτεμβρίου του 1970, συνήθιζε να παίζει και κλαρίνο. Όμως η δραστηριότητά του αυτή δεν είναι συνδεδεμένη  με τις διάφορες κομπανίες που συμμετείχαν σε πανηγύρια, αλλά με τις Φιλαρμονικές μπάντες της γενέτειράς του.

            Ο γιος του Σαμουήλ ή Μάκης συνέχισε την οικογενειακή παράδοση αποκλειστικά στον χώρο παραγωγής δίσκων. Αλλά, όσον αφορά τους νεώτερους βλαστούς της οικογένειας - εγγόνια του Μίνου και παιδιά του Μάκη – οι δραστηριότητές τους στα μουσικά δρώμενα είναι μοιρασμένες. Η κόρη του Μάκη Μαργαρίτα διευθύνει τη δισκογραφική εταιρία ΜΙΝΩΣ, ενώ ο αδελφός της Μίνως δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα της μουσικής σύνθεσης.

Πολύ αξιόλογες δουλειές του νεώτερου Μίνου γνωρίζουμε από κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, θεατρικές παραστάσεις, αλλά και από τη μελοποίηση στίχων.  Η μουσική επένδυση στο σήριαλ «ΤΟ ΝΗΣΙ» - μια πολύ πετυχημένη τηλεοπτική μεταφορά του ομότιτλου βιβλίου της Victoria Hilsop - είναι δική του. Έχει επίσης επενδύσει μουσικά την πολύ σημαντική κινηματογραφική παραγωγή του Γιάννη Σμαραγδή «Ο ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟ ΧΑΒΙΑΡΙ», μια ταινία που έγινε διεθνώς γνωστή και στην οποία συμμετέχουν εκτός από Έλληνες και πολλοί ξένοι ηθοποιοί. Κι’ ακόμα είχε γράψει τη μουσική για τις παραστάσεις του Αριστοφανικού έργου «ΟΡΝΙΘΕΣ» που ανέβηκε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στις 14 και 15 Αυγούστου του 2009, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη.

Σ' αυτό το  σημείο θα πρέπει να σταθούμε σε μια σημαντική λεπτομέρεια που παρατηρείται στο μουσικό έργο του νεαρού Μίνου το οποίο εδώ σχολιάζουμε. Έχοντας ασχοληθεί με τη μουσική επένδυση κινηματογραφικών έργων αλλά και τηλεοπτικών σειρών, στις μελωδίες του ο συνθέτης έχει ενσωματώσει επιρροές από πολλαπλά μουσικά είδη.