27 Φεβ 2011

Θες παραμάνα να γινώ

Ρυθμός: Ζεϊμπέκικο

Μου λες πως τώρα που άρχισες
Κι εσύ πια να δουλεύεις
Θες παραμάνα να γινώ
Μα σκέψου τι γυρεύεις

Βάλε στο νου σου, το παιδί
Με μένα τι θα μάθει!
Κι όποιος τ’ ακούσει, πρόσεξε
Την πλάκα του μην πάθει

Άμα γυναίκα ο πιτσιρής
Ρεμπέτης θα μας γίνει
Μην πιάσεις τα παράπονα
Μη μου ζητάς ευθύνη

Δεν θα φταίω αν καμμιά φορά
Ζητήσεις τραγουδάκι
Και «ΤΟ ΡΑΔΙΚΙ» θα σου πει
Κι όχι «ΤΟ ΚΟΥΝΕΛΑΚΙ»

Στίχοι: Π. Σκούρτης
Μουσική, τραγούδι: Νικόλας Βέττας

Σημείωση: Οι στίχοι γράφτηκαν στις 8/10/2008 και μελοποιήθηκαν στις αρχές του 2011.


17 Φεβ 2011

ΚΑΔΙΩ ΚΟΛΥΜΒΑ

΄ΡΟΤΑ ΠΕΡ ΟΣΤΡΙΑ'

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΖΕΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΚΡΑΤΙΕΤΑΙ ΑΜΕΙΩΤΟ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Η συγγραφέας Καδιώ Κολύμβα είναι μια εξαιρετικά ταλαντούχα λογοτέχνιδα. Όμως, από τα στοιχεία που δημοσιεύονται στο τέλος της έκδοσης του νέου μυθιστορήματός της ‘Ρότα Περ Όστρια’, δυστυχώς δεν μαθαίνουμε πολλά. Πληροφορούμαστε μόνο πως εκτός από πρωτότυπα έργα, έχει στο ενεργητικό της μεταφράσεις Ξένης Πεζογραφίας και Ποίησης.
Το μυθιστόρημα ‘Ρότα περ Όστρια’ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός και ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται από την ορολογία των ναυτικών. Η λέξη ‘ρότα» είναι ιταλική και σημαίνει 'πορεία', ενώ το ‘περ Όστρια’ στην ίδια γλώσσα, σημαίνει ‘προς το νοτιά’. Με άλλα λόγια, ο τίτλος είναι χαρακτηριστικός της πορείας που διαγράφει το καράβι με το οποίο ταξιδεύει ο Δομινικανός μοναχός Ανσέλμος, Νούντσιος ή Λεγάτος του Πάπα, από τη Βενετία στις Ενετοκρατούμενες Κυκλάδες και συγκεκριμένα στη Σαντορίνη. Σκοπός της αποστολής του είναι να απαιτήσει την παραχώρηση στην Καθολική Εκκλησία εκκλησιαστικών περιουσιών και ναών που ανήκαν ακόμα στην Ορθόδοξη. Ωστόσο, στην πορεία των διαπραγματεύσεων με τους ντόπιους, η γνώμη του Ανσέλμου για τους Ορθόδοξους διαφοροποιείται τελείως από εκείνη που είχε σχηματίσει γι’ αυτούς στο παρελθόν μέσα από βιβλία και απόψεις των ομοθρήσκων του.
Ο τρόπος με τον οποίο η συγγραφέας κατορθώνει να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη είναι εντυπωσιακός. Καθώς εξελίσσονται τα γεγονότα, υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι η Κολύμβα χτίζει λιθαράκι - λιθαράκι την πλοκή μέχρι να φτάσει στο τελικό μήνυμα της ιστορίας. Όμως, αντίθετα απ’ ό,τι ίσως φαίνεται αρχικά, το μήνυμα αυτό δεν αφορά το κατά πόσον η μία θρησκεία υπερέχει έναντι της άλλης, αλλά μάλλον παραπέμπει στις διαφορές που παρουσιάζει η θεωρία από την πράξη. Με άλλα λόγια, στην πορεία, αυτό που αποκαλύπτεται είναι η διαφορετική αντίληψη που έχουν σχετικά με τη Θρησκεία οι δυο μοναχοί, ο Δομινικανός Ανσέλμος και ο Ορθόδοξος Κύριλλος. Κατά τη διάρκεια της διαμονής του στη Σαντορίνη, ο Λεγάτος του Πάπα διαπιστώνει ότι, στο μοναστήρι που ήταν, όχι μόνον δεν είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τα προβλήματα της κοινωνίας, αλλά ακόμα και το Δόγμα περιορίστηκε να το ‘μελετάει’ μόνο από τις Γραφές. Αντιθέτως, εξαιτίας των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στο νησί, ο Κύριλλος παράλληλα με τις πρακτικές δοκιμασίες της μοναστικής ζωής, αναγκάζεται να μοιράζει το χρόνο του μεταξύ της αφοσίωσής του στο Θεό και της έγνοιας για την επίλυση των καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι φτωχοί και απλοϊκοί συμπατριώτες του.

Π. Σκούρτης
29 - 1 -2011

1 Φεβ 2011

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΑΤΖΗΣ : Πρώτος Δίσκος

ΚΟΡΩΝΑ - ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Ένας Δίσκος Όπου το Λαϊκό Στοιχείο Συνδέει Αρμονικά Διαφορετικά Μουσικά Είδη


Όταν τα κομμάτια ενός και μοναδικού δίσκου έχουν επιρροές από διαφορετικά είδη μουσικής, σπανίως- κατά την προσωπική μου πάντα γνώμη- δένουν μεταξύ τους. Όμως, στον δίσκο ΚΟΡΩΝΑ - ΓΡΑΜΜΑΤΑ του πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού Δημήτρη Καλατζή, αυτή η σύνδεση μεταξύ των τραγουδιών, υπάρχει. Εδώ, χρησιμοποιήθηκε η λέξη δημιουργός και όχι συνθέτης, γιατί ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης εκτός από τη μουσική, έχει γράψει και τους στίχους των τραγουδιών του. Συμμετέχει επίσης ως μουσικός στην ορχήστρα παίζοντας κιθάρα, μπάσο και μπαγλαμά, αλλά και ως τραγουδιστής σε ορισμένα κομμάτια.
Ανεξάρτητα από το ποια είναι η βασική μελωδική τους γραμμή, όλα τα κομμάτια του προαναφερόμενου δίσκου συνδέονται μεταξύ τους με το λαϊκό στοιχείο. Για παράδειγμα, ενώ το τραγούδι που έδωσε τον τίτλο στον δίσκο, δηλαδή το ‘Κορώνα-Γράμματα’, είναι μια ροκ μπαλάντα, το λαϊκό ηχόχρωμα που δίνουν στην ερμηνεία τους ο βασικός συντελεστής αυτής της δουλειάς και η Ντένια Κουρούση, οι οποίοι αποδίδουν το συγκεκριμένο κομμάτι, καθόλου δεν ξενίζει τον ακροατή. Το τραγούδι ‘Παλεύω’ είναι επίσης μια ροκ μπαλάντα με έντονα όμως τα στοιχεία του ζεϊμπέκικου. Όσο για τα κομμάτια ‘Παραίσθηση’ και ‘Αχ Πότε’, που το μεν πρώτο είναι ζεϊμπέκικο και το δεύτερο τσιφτετέλι, παρότι τα αποδίδουν η Μαριώ και η Κατερίνα Τσιρίδου αντίστοιχα, δυο τραγουδίστριες κατεξοχήν λαϊκές, ακούγοντάς τα, ο ακροατής έχει την αίσθηση πως, τόσο ο στίχος όσο και οι ερμηνείες παραπέμπουν πιο πολύ στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι παρά στο παραδοσιακό αστικολαϊκό - δηλαδή το Ρεμπέτικο - που κυρίως υπηρετούν οι εν λόγω καλλιτέχνιδες. Βέβαια υπάρχουν πολλοί που θα υποστηρίξουν πως οι παραπάνω χαρακτηρισμοί δεν είναι παρά ταμπέλες που δεν πρέπει να μπαίνουν. Όχι μόνο γιατί δεν είναι αναγκαίο να κατηγοριοποιούνται τα τραγούδια αλλά κι επειδή έτσι ο κάθε δημιουργός αισθάνεται ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο περιορίζεται ξ έμπνευσή του. Εντούτοις, πιστεύω πως υπάρχουν φορές, που οι αναφερόμενες έννοιες πρέπει να χρησιμοποιούνται αν μη τι άλλο για να εντοπίζονται οι διαφορές, έστω και μικρές, μεταξύ των συγκεκριμένων μουσικών ειδών. Λόγου χάρη, η μουσική μιας ροκ μπαλάντας είναι συχνά πολύ πιο ήπια από εκείνη σ’ ένα τυπικό ροκ κομμάτι. Παρομοίως, ο στίχος στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι είναι πολύ πιο ποιητικός και η ερμηνεία πολύ πιο κανταδόρικη απ’ ό,τι στο αμιγώς λαϊκό τραγούδι.
Στη σειρά τραγουδιών ΚΟΡΩΝΑ - ΓΡΑΜΜΑΤΑ συμμετέχουν επίσης ως ερμηνευτές ο Λάμπρος Καρελάς, τραγουδιστής και ακορντεονίστας της πάλαι ποτέ «Οπισθοδρομικής Κομπανίας» και ο Νίκος Ζιώγαλας, ενώ τα κομμάτια με το πιο αντιπροσωπευτικό λαϊκό ύφος αποδίδει ο ερμηνευτής Μανόλης Τοπάλης. Ο δίσκος κυκλοφορεί από την εταιρία ΔΙΚΤΥΟ του Πάρη Μήτσου.
Τον Τοπάλη, που σύμφωνα με το περιοδικό ΛΑΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη δεκαετία του ’50, εγώ τον είχα πρωτακούσει σε δυο τραγούδια που περιλαμβάνονταν σ’ ένα δίσκο με τίτλο ΔΕΚΑΤΕΣΣΕΡΑ ΚΑΥΤΑ ΤΣΙΦΤΕΤΕΛΙΑ, και ήταν συνθέσεις του Νίκου Καρανικόλα. Τα τραγούδια αυτά τιτλοφορούνταν ‘Σα δεν Ντρέπεσαι’ κι ‘Απόψε θα Ξημερωθώ’. Τους στίχους είχαν γράψει ο Κώστας Σιμόπουλος και ο Βαγγέλης Ζολωτάκης αντίστοιχα. Τότε δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία, αλλά φαίνεται πως ο Τοπάλης ανήκει στους καλλιτέχνες που με τα χρόνια η ερμηνεία τους αντί να αλλοιώνεται γίνεται δυναμικότερη. Ας ελπίσουμε ότι η επανένταξή του στη δισκογραφία δεν θα είναι παροδική, όπως δυστυχώς συμβαίνει στις μέρες μας με τις επανεμφανίσεις πολλών καλλιτεχνών παλιότερων χρόνων. Και φαίνεται ότι η ευχή μας αυτή μάλλον θα πιάσει, αφού ο Τοπάλης ετοιμάζει και προσωπικό δίσκο σε μουσική του σολίστα στο μπουζούκι Χρίστου Ολύμπιου. Σύμφωνα και πάλι με το περιοδικό ΛΑΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ θα πρόκειται για αμιγώς λαϊκά κομμάτια, παρότι ο Ολύμπιος είναι ένας μπουζουξής που συνεργάζεται με την Άννα Βύσση.

Π. Σκούρτης
21/1/2010