ΧΑΣΙΚΛΙΔΙΚΑ ΚΑΙ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΜΠΕΣΗΣ, Ο ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΕΑΤΟΣ  

ΚΑΙ ΤΑ ΧΑΣΙΚΛΙΔΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Στα πλαίσια του Ραδιοφωνικού Προγράμματος ‘Εβδομάδες Ελλήνων Δημιουργών’, στην εκπομπή της 24ης Ιανουαρίου, ο Γιώργος Τσάμπρας παρουσίασε τον συνθέτη λαϊκών τραγουδιών Γιάννη Λεμπέση. Ο συνθέτης έκανε μια αναδρομή της μέχρι τώρα παρουσίας του στο χώρο της Λαϊκής Μουσικής και επίσης ακούστηκαν τραγούδια από τον καινούργιο του δίσκο ΤΑ ΙΔΙΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ. Τα τραγούδια που μεταδόθηκαν ερμήνευσαν οι Παναγιώτης Λάλεζας, Μαρία Κατινάρη, Φάνης Ζαπατίνας, Μαριάνθη Νουδάκη, ο ίδιος ο συνθέτης καθώς και ο Γεράσιμος Ανδρεάτος. Κάποια στιγμή, ο τελευταίος εξέφρασε μια πολύ ξεκάθαρη άποψη όσον αφορά τις δημιουργίες των Γιάννη Λεμπέση και Βαγγέλη Κορακάκη. Είπε πως τα τραγούδια των συγκεκριμένων δημιουργών του αρέσουν για πολλούς λόγους μεταξύ των οποίων και για το ότι δεν είναι χασικλίδικα.

Ο Ανδρεάτος υποστήριξε πως, σήμερα, οι θαμώνες των λαϊκών κέντρων δεν θα πρέπει να ζητάνε χασικλίδικα τραγούδια επειδή τα ακούνε νέα παιδιά και διαφθείρονται. Κατά τη γνώμη μου το συγκεκριμένο επιχείρημα δεν ευσταθεί. Θεωρώ μάλιστα ότι αυτό το καινούργιο ‘μένος’ εναντίον των χασικλίδικων θυμίζει την αντικομουνιστική μανία. Εκείνος που θα ζητήσει ν’ ακούσει ή και να χορέψει κάποιο χασικλίδικο τραγούδι, πιστεύω ότι δεν επιδιώκει οπωσδήποτε να κάνει τον ‘μάγκα’ - κάτι που πολύ απαξιωτικά τόνισε ο εν λόγω ερμηνευτής -, ούτε ότι είναι ή επιθυμεί να γίνει χασικλής. Όπως συμβαίνει με όλα τα είδη τραγουδιών και όχι μόνο με τα Ρεμπέτικα, κι ένα χασικλίδικο μπορεί να αρέσει όχι απαραιτήτως για τον ‘επίμαχο’ στίχο, αλλά για το ρυθμό, τη μελωδία, το ιδιαίτερο ηχόχρωμα που μπορεί να έχει το παίξιμο, την εκφραστικότητα στην ερμηνεία και άλλα.

Οι απόψεις που διατυπώθηκαν εναντίον των χασικλίδικων στην εν λόγω εκπομπή όπως και άλλες παρόμοιες, μάλλον δείχνουν ότι τελευταία παρατηρείται και πάλι μια απόπειρα ώστε αυτά τα τραγούδια να διαγραφούν άπαξ διά παντός από το πεδίο του Ρεμπέτικου και να μην αναγνωρίζονται ως δείγματα γραφής μιας συγκεκριμένης περιόδου στην ιστορία αυτού του μουσικού είδους. Το γεγονός αυτό είναι απορίας άξιον. Δηλαδή, σύμφωνα με τη λογική που θέλει να διαγράψει το χασικλίδικο, μήπως θα έπρεπε να καταδικάσουμε και να απαξιώσουμε τα πρώτα αμερικάνικα Blues; Κάτι τέτοιο δεν έχει μέχρι τώρα συμβεί. Όμως κι αυτά τα τραγούδια δημιουργήθηκαν από άτομα που ζούσαν υπό συνθήκες ανάλογες μ’ εκείνες που βίωναν οι χασικλήδες στην Ελλάδα, από τους Νέγρους που δούλευαν σκλάβοι στις φυτείες του Αμερικάνικου Νότου. Και αναρωτιέται κανείς: γιατί δεν αποφασίζουμε επιτέλους να τηρήσουμε απέναντι στα ελληνικά χασικλίδικα μια στάση ανάλογη με αυτή που έχουν τηρήσει σε Ευρώπη και Αμερική όσον αφορά τη σύνδεση των πρώιμων blues με παρόμοια είδη Λαϊκής Μουσικής όπως jazz, country, rock και άλλα;

Κλείνοντας όμως ας επανέλθουμε στο θέμα που ανακίνησε ο κατά τα άλλα συμπαθέστατος και αξιολογότατος ερμηνευτής κύριος Ανδρεάτος. ΄Οσον αφορά τον κίνδυνο που μπορεί να διατρέχουν οι νέοι ακούγοντας χασικλίδικα, θα ήθελα να επισημάνω ότι, μέχρι τώρα τουλάχιστον, δεν έτυχε ν’ ακούσω ή να υποπέσει στην αντίληψή μου περίπτωση ατόμου που του γεννήθηκε η επιθυμία να μυηθεί στα ναρκωτικά ‘κατόπιν ακρόασης ελληνικού χασικλίδικου άσματος’. Μάλιστα, θα έλεγα ότι συνήθως στους χρήστες αρέσουν μουσικές με πιο σκληρό και έντονο ήχο από εκείνον που έχουν τα ρεμπέτικα, όπως οι heavy metal, rave, psychedelia και άλλες, χωρίς αυτό να θεωρηθεί προσπάθεια από μέρος μου να ‘στιγματίσω’ τα συγκεκριμένα είδη μουσικής. Ας μην ξεχνάμε ότι, όπως πάντα, έτσι και στις μέρες μας δεν έχουν λείψει οι αιτίες και αφορμές που μπορεί να επικαλεστεί κανείς προκειμένου να αιτιολογήσει τον εθισμό του σε ψυχοτρόπες ουσίες.