4 Αυγ 2009

Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ, ΤΟ ΚΛΕΦΤΙΚΟ ΚΑΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΛΕΖΑΣ


Τα είδη Τραγουδιού που ανήκουν στην Παραδοσιακή μας Λαϊκή Μουσική είναι δύο: το Δημοτικό και το Ρεμπέτικο. Kακώς γίνεται διαχωρισμός μεταξύ Λαϊκού και Δημοτικού τραγουδιού. Λαϊκό δεν είναι μόνο το Ρεμπέτικο, απλώς αυτό είναι το Αστικό Λαϊκό, ενώ το Δημοτικό είναι εκείνο της Υπαίθρου. Και τα δύο αυτά είδη διαπνέονται από κάποιο παράπονο. Όμως, το παράπονο που βγαίνει από το Ρεμπέτικο προσωπικά δεν μ’ ενοχλεί, ίσως επειδή - τουλάχιστον τις περισσότερες φορές - είναι τραχύ. Απεναντίας, το παράπονο που βγάζει το Δημοτικό, ηχούσε στ’ αυτιά μου ως κλαψιάρικο και μισοκακόμοιρο. Δηλαδή, ενώ δεν μπορώ να ισχυριστώ πως δεν εκτιμούσα το δημοτικό τραγούδι γενικά ως μουσικό είδος, με απωθούσε ο τρόπος με τον οποίο συχνά αποδιδόταν, τόσο από πλευράς παιξίματος, όσο και ερμηνείας.
Ομολογώ ότι τα συναισθήματά μου απέναντι στο Δημοτικό υπήρξαν ανάμεικτα. Αυτά όμως ίσχυαν μέχρι τη στιγμή που άκουσα τις ερμηνείες της Γιώτας Βέη και του Παναγιώτη Λάλεζα . Η χροιά στις φωνές και των δυο αυτών καλλιτεχνών διαθέτει μια ιδιαίτερη γλυκύτητα και τούτο ακριβώς είναι το στοιχείο που, πιστεύω, ότι ταιριάζει στην ερμηνευτική απόδοση του συγκεκριμένου μουσικού είδους.
Ειδικά για τον Λάλεζα, πρέπει να πω το εξής: από την πρώτη στιγμή που τον άκουσα, διαισθάνθηκα ότι ο αναφερόμενος καλλιτέχνης έχει μάλλον ξεχωριστή επίδοση σε εκείνο το είδος του Δημοτικού που ονομάζουμε Κλέφτικο. Θεωρώ πως το Κλέφτικο είναι ένα πολύ ιδιαίτερο είδος Δημοτικού Τραγουδιού. Πέρα από την βαριά ιστορική κληρονομιά που κουβαλάει, υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο που με ωθεί σε αυτό το συμπέρασμα. Αν δεν κάνω λάθος, αρκετές από τις δημιουργίες που ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία, είτε δεν προσφέρονται για χορό είτε, όταν καταλήγουν σε έναν συγκεκριμένο χορευτικό ρυθμό, αυτός είναι μάλλον υποτυπώδης. Τούτο οδηγεί τους ακροατές στο να επικεντρώσουν την προσοχή τους πιο πολύ στην ερμηνεία παρά στη μουσική (στο ρυθμό), πράγμα που σημαίνει πως οι καλλιτέχνες που αποδίδουν τραγουδιστικά τα συγκεκριμένα κομμάτια είναι αναγκαίο να διαθέτουν μεγάλη γκάμα φωνητικών δυνατοτήτων καθώς και τεράστιο εύρος φωνής.
Απ’ ό,τι διαπίστωσα στην πορεία, σε σχέση με τις ικανότητες του Παναγιώτη Λάλεζα στο προαναφερόμενο είδος Δημοτικού Τραγουδιού, τελικά δεν έπεσα έξω. Εντελώς πρόσφατα, βρέθηκε στα χέρια μου η σειρά τραγουδιών που πριν από οχτώ χρόνια είχε ηχογραφήσει ο αναφερόμενος καλλιτέχνης. Πρόκειται για έναν δίσκο που φέρει ακριβώς τον τίτλο ‘ΚΛΕΦΤΙΚΑ’. Δυστυχώς σ’ αυτόν δεν περιλαμβάνεται το κομμάτι «Ποιος Είναι ο πιο Γρήγορος». Το είχα ακούσει από τον Λάλεζα όχι μόνο στις ηχογραφήσεις που έκανε όταν ήταν μικρός - ως παιδί θαύμα - αλλά κι αργότερα και οι εντυπώσεις που μου άφησε ήταν ιδιαίτερα θετικές. Στον δίσκο ‘ΚΛΕΦΤΙΚΑ’ όμως υπάρχει μια παραλλαγή του τραγουδιού «Τρυγώνα», που ενώ κυρίως παίζεται σε ελεύθερο ρυθμό, περιλαμβάνει κι αυτόν του συρτού και όχι του τσάμικου, όπως συμβαίνει στην ηχογράφηση του ίδιου τραγουδιού που είχε κάνει ο Τάκης Καρναβάς. Με την ευκαιρία αυτή να πούμε ότι η ηχογράφηση με τον Καρναβά έγινε με την οργανική συνοδεία του Βασίλη Σούκα, ενώ σ’ αυτή με τον Λάλεζα κλαρίνο παίζει ο Γιώργος Κοτσίνης. Ο Κοτσίνης παίζει κλαρίνο όχι μόνο στο συγκεκριμένο τραγούδι αλλά και σ’ όλο το δίσκο.

Π. Σκούρτης
7 -6 - 2008

Δεν υπάρχουν σχόλια: