ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΚΑΙ Η ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΠΡΙΛΙΑΝΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το περισσότερο από το συγγραφικό έργο του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου αφορά το αντικείμενο που ήταν, ως γνωστόν, η Οικονομική Επιστήμη. Ωστόσο, κλασικό του έργο θεωρείται επίσης το βιβλίο του «Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ», στο οποίο ο Παπανδρέου καταθέτει και αναλύει τις απόψεις του σχετικά με το πως οδηγήθηκε η Ελλάδα στην επιβολή της εφτάχρονης Απριλιανής Δικτατορίας. Οι υπεύθυνοι της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ είχαν προσφέρει στους αναγνώστες της εφημερίδας, το βιβλίο αυτό που αρχικά γράφτηκε στον Καναδά το 1969. Το συγκεκριμένο συγγραφικό έργο, επανακυκλοφόρησε με τη φροντίδα του ιδρύματος «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» και η προσφορά έγινε σε συνεργασία της εφημερίδας με τις εκδόσεις «ΛΙΒΑΝΗ»
Στο αναφερόμενο βιβλίο κυριαρχεί η ακόλουθη θέση: η Αμερική, ως γνωστόν, επιθυμούσε και επεδίωκε πάντοτε να αυξάνει τόσο την κυριαρχική της δύναμη όσο και την επιρροή της σε άλλα κράτη. Και στην περίπτωση της Ελλάδος λοιπόν οι ΗΠΑ ακολούθησαν την ίδια τακτική, αποφάσισαν να εφαρμόσουν την επεκτατική τους πολιτική ενθαρρύνοντας την δημιουργία μιας στρατιωτικής δικτατορίας. Επωφελούμενοι από την ασταθή πολιτική συγκυρία, οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν τόσο τον τέως βασιλιά όσο και τη δίψα κάποιων εκπροσώπων του Ελληνικού Στρατού για Εξουσία, προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός τους. Η ταραχώδης πολιτική κατάσταση που οδήγησε στην Απριλιανή Δικτατορία πυροδοτήθηκε όταν ο Κωνσταντίνος αποφάσισε να εμποδίσει ορισμένες αλλαγές τις οποίες σκόπευε να προωθήσει η Ένωση Κέντρου. Επρόκειτο για το κόμμα όπου αρχηγός ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου - σε πολλούς είναι γνωστός ως «ο Γέρος της Δημοκρατίας» - και ένα από τα μέλη ο γιος του Ανδρέας. Για το συγκεκριμένο πολιτικό σχήμα γνωρίζουν πολλά οι παλιότεροι και απ’ αυτό το βιβλίο πληροφορούνται πολλά και οι νεότεροι.
Οι αλλαγές που επιθυμούσε να προωθήσει το κόμμα για το οποίο μιλήσαμε παραπάνω και τις οποίες θέλησε να εμποδίσει ο βασιλιάς, αφορούσαν το στράτευμα. Με πρόσχημα λοιπόν ανταρσία στο χώρο αυτό, ο τέως προχώρησε στο να καταργήσει κάποιες συνταγματικές ελευθερίες. Αυτή η δήθεν ανταρσία πέρασε στην ιστορία με την επωνυμία «ΑΣΠΙΔΑ». Είναι γνωστό ότι οι επικριτές του Ανδρέα Παπανδρέου του είχαν προσάψει ανάμειξη στην υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ», υποστηρίζοντας ότι το κόμμα της Ένωσης Κέντρου οδηγήθηκε σε διάσπαση εξαιτίας των διαφωνιών του Ανδρέα με τον πατέρα του που προέκυψαν μετά την εμπλοκή του πρώτου στην υπόθεση.
Σύμφωνα όμως με όσα αναφέρονται στο βιβλίο, η κατάσταση εξελίχθηκε κάπως αλλιώς. Η διαφορά μεταξύ πατέρα και γιου πράγματι υπήρξε, δεν επρόκειτο όμως για ριζική διαφωνία, αλλά απλώς για μια διάσταση απόψεων πάνω σε ένα τελείως διαφορετικό θέμα. Προέκυψε δε, όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου αποφάσισε - και ο Ανδρέας αρνήθηκε - να υποστηρίξει το σχήμα Παρασκευόπουλου, η κυβέρνηση του οποίου άλλωστε γρήγορα οδηγήθηκε σε πτώση. Η διάσπαση της Ένωσης Κέντρου είναι επίσης γεγονός , εντούτοις δημιουργήθηκε όταν κάποιο άλλοι βουλευτές του ίδιου κόμματος - αρνούμενοι κι αυτοί να υποστηρίξουν τη συγκεκριμένη κυβέρνηση - αποχώρησαν και εντάχθηκαν στο αντίπαλο πολιτικό στρατόπεδο, την ΕΡΕ. Η ΕΡΕ ήταν το πρώτο κόμμα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος, που όμως εκείνη την εποχή είχε αυτοεξοριστεί στο Παρίσι, εξαιτίας, μεταξύ άλλων, και των διαφωνιών του με τους γονείς του τέως, τον Παύλο και τη Φρειδερίκη και αφήνοντας την ηγεσία του κόμματός του στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Η προσχώρηση που έγινε από τους βουλευτές της Ένωσης Κέντρου στην ΕΡΕ, είναι γνωστή ως ‘Αποστασία’. Αυτή προέκυψε το 1965 και κύριος υπεύθυνος φέρεται ο Κώστας Μητσοτάκης.
Όπως αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς, δεν ήταν δύσκολο - τόσο για τους εκπροσώπους της Αμερικανικής Εξουσίας στην Ελλάδα, όσο και για τους ντόπιους υποστηρικτές τους - να εκμεταλλευτούν όλον τον αναβρασμό που μόλις περιγράψαμε αλλά και να προκαλέσουν οι ίδιοι κάποιες καταστάσεις, ώστε τελικά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να επιβάλουν το καθεστώς της αρεσκείας τους. Εννοείται βέβαια πως αυτή η εξέλιξη δεν προέκυψε μέσα σε διάστημα λίγων μόνο χρόνων. Στο βιβλίο περιγράφεται μια περίοδος που ξεκίνησε από το 1960-61 και τερματίστηκε το ’67 χρονιά που, όπως είναι γνωστό, επιβλήθηκε η Απριλιανή Δικτατορία.
Η επανακυκλοφορία του βιβλίου έγινε σε δυο τόμους. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το συγκεκριμένο συγγραφικό έργο αρχικώς γράφτηκε στον Καναδά, οπότε η γλώσσα του πρωτότυπου είναι τα αγγλικά Ωστόσο η απόδοσή του στα ελληνικά μάλλον θα έγινε από τον ίδιο τον συγγραφέα, αφού κανένας άλλος δεν αναφέρεται ως μεταφραστής. Λίγο πριν από το τέλος της έκδοσης, υπάρχει ένας συνοπτικός πίνακας των σημαντικότερων γεγονότων που αναφέρονται στο κυρίως κείμενο, ενώ το βιβλίο ολοκληρώνεται μ’ ένα σύντομο βιογραφικό του συγγραφέα. Εκτός από την εισαγωγή του βιβλίου που είναι γραμμένη από τον ίδιοτον Ανδρέα Παπανδτρέου, υπάρχει κι ένας πρόλογος τον οποίο έγραψε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Αναστάσιος Πεπονής. Εκεί σημειώνεται ότι, προκειμένου να αποκατασταθούν κάποιες αλήθειες που αφορούν όσα δήλωνε τα τελευταία χρόνια ο τέως μονάρχης σχετικά με το ρόλο του στις καταστάσεις οι οποίες περιγράφονται στο κυρίως κείμενο, η επανέκδοση του έργου κρίθηκε απαραίτητη.
Στο αναφερόμενο συγγραφικό έργο πληροφορούμαστε επίσης και για την προέλευση κάποιων από τα αρκτικόλεξα στις ονομασίες αρκετών παρατάξεων και πολιτικών οργανώσεων, τα οποία έχουμε κατά καιρούς ακούσει. Για παράδειγμα μνημονεύθηκε ήδη η ΕΡΕ ( Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση) αλλά βρίσκουμε και την ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά), τον ΕΔΕΣ ( Ελληνκός Δημοκρατικός Εθνικός Σύνδεσμος, τον ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών), το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα) και άλλα . Ειδικότερα όσον αφορά το ΠΑΜ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Μέτωπο), να σημειωθεί ότι υπήρξε οργάνωση που είχε ιδρύσει ο Μίκης Θεοδωράκης ο οποίος ως γνωστόν πέρα από την σημαντικότατη προσφορά του στη μουσική, ανέπτυξε και ξεχωριστή πολιτική δράση. Για την ίδρυση του συγκεκριμένου πολιτικού σχήματος, ο συνθέτης είχε συλληφθεί και φυλακιστεί, ενώ η ίδια η οργάνωση διαλύθηκε. Στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου - όπου ο συγγραφέας κάνοντας μια παρένθεση στο κυρίως θέμα του - σχολιάζει μεταξύ άλλων γεγονότων και κάποια απ’ αυτά του Εμφυλίου , αναφέρονται επίσης το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και η ΟΠΛΑ (Ομάδα Περιφρούρησης Λαϊκών Αγώνων).
Οι επικριτές του κορυφαίου πολιτικού Ανδρέα Παπανδρέου υπήρξαν τόσοι όσοι και οι θαυμαστές του. Κάποιοι από τους πρώτους λοιπόν μπορεί, διαβάζοντας το αναφερόμενο έργο, να ισχυριστούν ότι ως τυπικός αριστερός και σοσιαλιστής, ο συγγραφέας δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ρίχνει το βάρος για τα δεινά της χώρας του στη μοναρχία, τη Δεξιά και τους Αμερικανούς. Άρα, το πιθανότερο, να αποσιωπά το γεγονός πως η ευθύνη που φέρουν τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του – ο πρώτος ως μέλος της Ένωσης Κέντρου και ο δεύτερος ως αρχηγός του ίδιου κόμματος - για την κατάσταση στην οποία οδηγήθηκε μετέπειτα η Ελλάδα, είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι αφήνεται να εννοηθεί στο βιβλίο. Φυσικά δύσκολα αντικρούει κανείς τέτοιες επικρίσεις. Είναι όμως γνωστό ότι, μια υπερδύναμη σαν την Αμερική, προκειμένου να διατηρήσει αμείωτη την επιρροή της στα τεκταινόμενα ενός Κράτους που την ενδιαφέρει, μπορεί να προβεί σε πάμπολλες μηχανορραφίες. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη κάτι τέτοιο, ακόμα και αν αποδοθούν ευθύνες και στον Γεώργιο αλλά και στον Ανδρέα Παπανδρέου, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι όλοι αυτοί οι παράγοντες που μνημονεύονται στο βιβλίο ‘Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ’ συνετέλεσαν ώστε να εξελιχθούν τα πράγματα έτσι όπως ακριβώς τα περιγράφει ο συγγραφέας του έργου.
Προσωπικά, ήταν η πρώτη φορά που διαβάζοντας ένα κείμενο ανάλογου περιεχομένου το χάρηκα τόσο πολύ. Φαίνεται πως ο αλησμόνητος ιδρυτής και πρώτος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, εκτός από την ικανότητά του στην πολιτική και στη συγγραφή βιβλίων που σχετίζονταν με το αντικείμενο της επιστήμης του, είχε και συγγραφικό ταλέντο γενικότερα. Υποστηρίζω κάτι τέτοιο για τον εξής λόγο: ενώ αναμφισβήτητα το κυρίως κείμενο του βιβλίου ‘Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ’ έχει ιστορικό περιεχόμενο και σημασία, και δεν ανήκει στον χώρο της μυθοπλασίας, ο συγγραφέας παραθέτει τα γεγονότα με τέτοιο τρόπο ώστε ο αναγνώστης να έχει την αίσθηση της αγωνίας που δημιουργείται όταν κανείς διαβάζει μια ιστορία κατασκοπείας.
Π. Σκούρτης
23 -2 -2008
Το περισσότερο από το συγγραφικό έργο του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου αφορά το αντικείμενο που ήταν, ως γνωστόν, η Οικονομική Επιστήμη. Ωστόσο, κλασικό του έργο θεωρείται επίσης το βιβλίο του «Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ», στο οποίο ο Παπανδρέου καταθέτει και αναλύει τις απόψεις του σχετικά με το πως οδηγήθηκε η Ελλάδα στην επιβολή της εφτάχρονης Απριλιανής Δικτατορίας. Οι υπεύθυνοι της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ είχαν προσφέρει στους αναγνώστες της εφημερίδας, το βιβλίο αυτό που αρχικά γράφτηκε στον Καναδά το 1969. Το συγκεκριμένο συγγραφικό έργο, επανακυκλοφόρησε με τη φροντίδα του ιδρύματος «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» και η προσφορά έγινε σε συνεργασία της εφημερίδας με τις εκδόσεις «ΛΙΒΑΝΗ»
Στο αναφερόμενο βιβλίο κυριαρχεί η ακόλουθη θέση: η Αμερική, ως γνωστόν, επιθυμούσε και επεδίωκε πάντοτε να αυξάνει τόσο την κυριαρχική της δύναμη όσο και την επιρροή της σε άλλα κράτη. Και στην περίπτωση της Ελλάδος λοιπόν οι ΗΠΑ ακολούθησαν την ίδια τακτική, αποφάσισαν να εφαρμόσουν την επεκτατική τους πολιτική ενθαρρύνοντας την δημιουργία μιας στρατιωτικής δικτατορίας. Επωφελούμενοι από την ασταθή πολιτική συγκυρία, οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν τόσο τον τέως βασιλιά όσο και τη δίψα κάποιων εκπροσώπων του Ελληνικού Στρατού για Εξουσία, προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός τους. Η ταραχώδης πολιτική κατάσταση που οδήγησε στην Απριλιανή Δικτατορία πυροδοτήθηκε όταν ο Κωνσταντίνος αποφάσισε να εμποδίσει ορισμένες αλλαγές τις οποίες σκόπευε να προωθήσει η Ένωση Κέντρου. Επρόκειτο για το κόμμα όπου αρχηγός ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου - σε πολλούς είναι γνωστός ως «ο Γέρος της Δημοκρατίας» - και ένα από τα μέλη ο γιος του Ανδρέας. Για το συγκεκριμένο πολιτικό σχήμα γνωρίζουν πολλά οι παλιότεροι και απ’ αυτό το βιβλίο πληροφορούνται πολλά και οι νεότεροι.
Οι αλλαγές που επιθυμούσε να προωθήσει το κόμμα για το οποίο μιλήσαμε παραπάνω και τις οποίες θέλησε να εμποδίσει ο βασιλιάς, αφορούσαν το στράτευμα. Με πρόσχημα λοιπόν ανταρσία στο χώρο αυτό, ο τέως προχώρησε στο να καταργήσει κάποιες συνταγματικές ελευθερίες. Αυτή η δήθεν ανταρσία πέρασε στην ιστορία με την επωνυμία «ΑΣΠΙΔΑ». Είναι γνωστό ότι οι επικριτές του Ανδρέα Παπανδρέου του είχαν προσάψει ανάμειξη στην υπόθεση «ΑΣΠΙΔΑ», υποστηρίζοντας ότι το κόμμα της Ένωσης Κέντρου οδηγήθηκε σε διάσπαση εξαιτίας των διαφωνιών του Ανδρέα με τον πατέρα του που προέκυψαν μετά την εμπλοκή του πρώτου στην υπόθεση.
Σύμφωνα όμως με όσα αναφέρονται στο βιβλίο, η κατάσταση εξελίχθηκε κάπως αλλιώς. Η διαφορά μεταξύ πατέρα και γιου πράγματι υπήρξε, δεν επρόκειτο όμως για ριζική διαφωνία, αλλά απλώς για μια διάσταση απόψεων πάνω σε ένα τελείως διαφορετικό θέμα. Προέκυψε δε, όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου αποφάσισε - και ο Ανδρέας αρνήθηκε - να υποστηρίξει το σχήμα Παρασκευόπουλου, η κυβέρνηση του οποίου άλλωστε γρήγορα οδηγήθηκε σε πτώση. Η διάσπαση της Ένωσης Κέντρου είναι επίσης γεγονός , εντούτοις δημιουργήθηκε όταν κάποιο άλλοι βουλευτές του ίδιου κόμματος - αρνούμενοι κι αυτοί να υποστηρίξουν τη συγκεκριμένη κυβέρνηση - αποχώρησαν και εντάχθηκαν στο αντίπαλο πολιτικό στρατόπεδο, την ΕΡΕ. Η ΕΡΕ ήταν το πρώτο κόμμα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος, που όμως εκείνη την εποχή είχε αυτοεξοριστεί στο Παρίσι, εξαιτίας, μεταξύ άλλων, και των διαφωνιών του με τους γονείς του τέως, τον Παύλο και τη Φρειδερίκη και αφήνοντας την ηγεσία του κόμματός του στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Η προσχώρηση που έγινε από τους βουλευτές της Ένωσης Κέντρου στην ΕΡΕ, είναι γνωστή ως ‘Αποστασία’. Αυτή προέκυψε το 1965 και κύριος υπεύθυνος φέρεται ο Κώστας Μητσοτάκης.
Όπως αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς, δεν ήταν δύσκολο - τόσο για τους εκπροσώπους της Αμερικανικής Εξουσίας στην Ελλάδα, όσο και για τους ντόπιους υποστηρικτές τους - να εκμεταλλευτούν όλον τον αναβρασμό που μόλις περιγράψαμε αλλά και να προκαλέσουν οι ίδιοι κάποιες καταστάσεις, ώστε τελικά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να επιβάλουν το καθεστώς της αρεσκείας τους. Εννοείται βέβαια πως αυτή η εξέλιξη δεν προέκυψε μέσα σε διάστημα λίγων μόνο χρόνων. Στο βιβλίο περιγράφεται μια περίοδος που ξεκίνησε από το 1960-61 και τερματίστηκε το ’67 χρονιά που, όπως είναι γνωστό, επιβλήθηκε η Απριλιανή Δικτατορία.
Η επανακυκλοφορία του βιβλίου έγινε σε δυο τόμους. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το συγκεκριμένο συγγραφικό έργο αρχικώς γράφτηκε στον Καναδά, οπότε η γλώσσα του πρωτότυπου είναι τα αγγλικά Ωστόσο η απόδοσή του στα ελληνικά μάλλον θα έγινε από τον ίδιο τον συγγραφέα, αφού κανένας άλλος δεν αναφέρεται ως μεταφραστής. Λίγο πριν από το τέλος της έκδοσης, υπάρχει ένας συνοπτικός πίνακας των σημαντικότερων γεγονότων που αναφέρονται στο κυρίως κείμενο, ενώ το βιβλίο ολοκληρώνεται μ’ ένα σύντομο βιογραφικό του συγγραφέα. Εκτός από την εισαγωγή του βιβλίου που είναι γραμμένη από τον ίδιοτον Ανδρέα Παπανδτρέου, υπάρχει κι ένας πρόλογος τον οποίο έγραψε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Αναστάσιος Πεπονής. Εκεί σημειώνεται ότι, προκειμένου να αποκατασταθούν κάποιες αλήθειες που αφορούν όσα δήλωνε τα τελευταία χρόνια ο τέως μονάρχης σχετικά με το ρόλο του στις καταστάσεις οι οποίες περιγράφονται στο κυρίως κείμενο, η επανέκδοση του έργου κρίθηκε απαραίτητη.
Στο αναφερόμενο συγγραφικό έργο πληροφορούμαστε επίσης και για την προέλευση κάποιων από τα αρκτικόλεξα στις ονομασίες αρκετών παρατάξεων και πολιτικών οργανώσεων, τα οποία έχουμε κατά καιρούς ακούσει. Για παράδειγμα μνημονεύθηκε ήδη η ΕΡΕ ( Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση) αλλά βρίσκουμε και την ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά), τον ΕΔΕΣ ( Ελληνκός Δημοκρατικός Εθνικός Σύνδεσμος, τον ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών), το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα) και άλλα . Ειδικότερα όσον αφορά το ΠΑΜ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Μέτωπο), να σημειωθεί ότι υπήρξε οργάνωση που είχε ιδρύσει ο Μίκης Θεοδωράκης ο οποίος ως γνωστόν πέρα από την σημαντικότατη προσφορά του στη μουσική, ανέπτυξε και ξεχωριστή πολιτική δράση. Για την ίδρυση του συγκεκριμένου πολιτικού σχήματος, ο συνθέτης είχε συλληφθεί και φυλακιστεί, ενώ η ίδια η οργάνωση διαλύθηκε. Στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου - όπου ο συγγραφέας κάνοντας μια παρένθεση στο κυρίως θέμα του - σχολιάζει μεταξύ άλλων γεγονότων και κάποια απ’ αυτά του Εμφυλίου , αναφέρονται επίσης το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και η ΟΠΛΑ (Ομάδα Περιφρούρησης Λαϊκών Αγώνων).
Οι επικριτές του κορυφαίου πολιτικού Ανδρέα Παπανδρέου υπήρξαν τόσοι όσοι και οι θαυμαστές του. Κάποιοι από τους πρώτους λοιπόν μπορεί, διαβάζοντας το αναφερόμενο έργο, να ισχυριστούν ότι ως τυπικός αριστερός και σοσιαλιστής, ο συγγραφέας δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ρίχνει το βάρος για τα δεινά της χώρας του στη μοναρχία, τη Δεξιά και τους Αμερικανούς. Άρα, το πιθανότερο, να αποσιωπά το γεγονός πως η ευθύνη που φέρουν τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του – ο πρώτος ως μέλος της Ένωσης Κέντρου και ο δεύτερος ως αρχηγός του ίδιου κόμματος - για την κατάσταση στην οποία οδηγήθηκε μετέπειτα η Ελλάδα, είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι αφήνεται να εννοηθεί στο βιβλίο. Φυσικά δύσκολα αντικρούει κανείς τέτοιες επικρίσεις. Είναι όμως γνωστό ότι, μια υπερδύναμη σαν την Αμερική, προκειμένου να διατηρήσει αμείωτη την επιρροή της στα τεκταινόμενα ενός Κράτους που την ενδιαφέρει, μπορεί να προβεί σε πάμπολλες μηχανορραφίες. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη κάτι τέτοιο, ακόμα και αν αποδοθούν ευθύνες και στον Γεώργιο αλλά και στον Ανδρέα Παπανδρέου, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι όλοι αυτοί οι παράγοντες που μνημονεύονται στο βιβλίο ‘Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ’ συνετέλεσαν ώστε να εξελιχθούν τα πράγματα έτσι όπως ακριβώς τα περιγράφει ο συγγραφέας του έργου.
Προσωπικά, ήταν η πρώτη φορά που διαβάζοντας ένα κείμενο ανάλογου περιεχομένου το χάρηκα τόσο πολύ. Φαίνεται πως ο αλησμόνητος ιδρυτής και πρώτος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, εκτός από την ικανότητά του στην πολιτική και στη συγγραφή βιβλίων που σχετίζονταν με το αντικείμενο της επιστήμης του, είχε και συγγραφικό ταλέντο γενικότερα. Υποστηρίζω κάτι τέτοιο για τον εξής λόγο: ενώ αναμφισβήτητα το κυρίως κείμενο του βιβλίου ‘Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ’ έχει ιστορικό περιεχόμενο και σημασία, και δεν ανήκει στον χώρο της μυθοπλασίας, ο συγγραφέας παραθέτει τα γεγονότα με τέτοιο τρόπο ώστε ο αναγνώστης να έχει την αίσθηση της αγωνίας που δημιουργείται όταν κανείς διαβάζει μια ιστορία κατασκοπείας.
Π. Σκούρτης
23 -2 -2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου